• مقدمه

سلطه رسانه بر جامعه بشری یک حقیقت است که در سالهای اخیر با حضور اینترنت ، شبکه های اجتماعی آفلاین  و سپس آنلاین ، این سلطه بسیار جامع تر سریعتر و انکار ناپذیر تر گشته است ، تا حدی که اکثر وقایع و باور های ملت ها را رسانه ها ایجاد می کنند ، می دانیم در عصرکنونی حدود ۹۵% از اخبار دنیا در دست چند خبرگزاری اصلی می  باشد :

۱ -Reuters

۲- Associated Press (AP)

۳- Agence France Presse (AFP)

۴- United Press International (UPI)

۵- Deutsche Presse Agentur (DPA)

۶- Xinhua News Agency

۷- RIA Novosti (Russian Information Agency)

۸- Interfax News Agency

۹- Press Association

۱۰- EP (Europa Press)

که اکثرا زیر نظر صهیونیست ها اداره می گردد ، این خبرگزاری ها توانسته اند باعث ایجاد بسیاری از موج های اجتماعی ، جنگ ها ، خفقان ها ، سرپوش نهادن به جنایات و غیره شده اند .

انقلاب اسلامی  در ۸ سال دفاع مقدس به لطف خدا در مقابله در جنگ سخت با دشمن آب دیده شد ، از لحاظ نظامی بسیار پیشرفت کرد تا جایی که هیچ قدرت استکباری نمی تواند به خود اجازه دهد که با ایران وارد جنگ نظامی شود و اگر بدانند که می تواند یک دقیقه هم تعلیل نمی کنند ، این مطلب را می توان از صحبت های نیکسون در رابطه با مقابله با ایران برداشت کرد که گفت دیگر نمی توان با ایران وارد جنگ شد و موتور انقلاب اسلامی را باید با حجمه تبلیغاتی یا به عبارتی آندلوسیزه کردن ایران ، پایین آورد و این تنها راه است .

حال این سوال مطرح می شود که آیا جامعه ایران برای مقابله در جنگ نرم نیز آمادگی لازم را دارد و برای این آمادگی احتیاج به چه ابزار هایی دارد ، آیا سلاح های جنگ نرم را نیز آماده کرده ایم ؟

فتنه سال ۸۸ نمونه بارز این جریان سازی و حمله رسانه های دشمن برای فلج کردن ملت ایران است ، نفوز در افراد سیاسی سطح بالای مملکتی و عدم شفافیت عملکرد آنها ، موج اجتماعی ای را ایجاد کرد که سالها باید برای جبران صدمات ناشی از آن کار انجام داد

حال چگونه می توان مطمئن بود که این اتفاق به طرز آسیب زننده تری ایجاد نشود ؟ آیا این مطلب جز با ایجاد سواد رسانه ای و شفافیت سازی ، امکان پذیر است ؟

سایت خبری تابناک در راستای تحقق اهداف اصلی انقلاب اسلامی برای بالا بردن سواد رسانه ای و شفافیت سازی مسئولین نظام اسلامی گام مهمی را برداشته است .

ایجاد یک سامانه هوشمند اطلاع رسانی و ایجاد تفکر تحلیل خبری در مخاطب، حقیقت یابی خبر  و نیز مسئول کردن مسئولین توسط مردم ، هدف اصلی این سامانه می باشد .

پی نوشت : آندلوسیزه کردن ایران به معنی تسلط بر ایران به روش تسلط بر آندلوس ( اسپانیا ) است

• سواد رسانه ای

تعریف : سواد رسانه‌ای یک نوع درک متکی بر مهارت است که می‌توان براساس آن انواع رسانه‌ها را از یکدیگر تمیز داد، انواع تولیدات رسانه‌ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد.

طرح مساله

جامعه ایرانی چگونه باید اخباری که با زیرکی بسیار تحریف می شوند را از خبر اصلی شناسایی کنند ، این امر بجز ارائه اخبار تایید شده و تایید نشده درکنار یکدیگر امکان پذیر نیست زیرا اگر فقط اخبار تایید شده را به مخاطب ارائه دهیم ، او به این می اندیشد که خود خبرگزاری های داخلی سعی در سفید نمایی تمامی اخبار دارند ولی اگر بتواند هم خبر اصلی و هم خبر تحریف شده را درکنار یکدیگر مشاهده کند این قدرت تحلیل و مسئولیت باور کردن خبر به وی واگزار می شود

به عنوان مثال

شبکه صدای آمریکا در یکی از برنامه های خود عنوان کرد: “رئیس سازمان نهضت سواد آموزی ایران می گوید: دو سوم زنان ایرانی بی سواد هستند اگر چه این آمار با میانگین بیسوادی زنان جهان همخوانی دارد اما در عین حال باید گفت با علاقه زنان ایرانی برای داشتن تحصیلات همخوانی ندارد. ”

صدای آمریکا در حالی این آمار را از زبان رئیس سازمان نهضت سواد آموزی کشور بیان می دارد که وی بر خلاف این تحریف آشکار در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم، دو سوم آمار بیسوادان کشور را از جامعه زنان ایران اعلام کرد و این مساله با بی سواد بودن دو سوم زنان کشور کاملا مغایرت دارد.

استفاده از ترفندهای ظریف و زیرکانه و دستکاری آمارها [اینجا بخوانید] و مواضع افراد در شبکه صدای آمریکا و دیگر رسانه های غربی فارسی زبان امری متداول و رایج است.

تحلیل خبری

حال اگر کاربر بتواند این دوخبر را درکنار یکدیگر ملاحظه کند ، و بفهمد که چطور یک خبرگزاری ، اخبار را با زیرکی تحریف کرده است دیگر به آن خبر گزاری با دید شک و تردید می نگرد و آرام آرام تاثیر آن خبر گزاری تایید نشده در وی کاسته شده و متوجه بازی دادن آن ها می شود ، فقط کافیست یک بار این اتقاق برای هر کاربر راجع به هر خبرگزاری بیفتد

این قضیه بجز اخبار بیگانه شمال خبرگزاری های داخلی که منظوری در ارائه تیتر خبری و غیره دارند نیز صدق می کند

لذا سامانه هوشمند تابناک با یافتن ارائه های مختلف از یک خبر در ۴۰۰ خبرگزاری داخلی و ۳۰ خبر گزاری خارجی ، این نحوه های مختلف ارائه خبر را در کنار یکدیگر قرارداده است . تا کاربر به راحتی بتواند این اخبار را در کنار یکدیگر مقایسه کند .

• شفافیت سازی

تعریف : شفافیت سازی«Transparency»یک اصطلاح انشایی نیست بلکه دارای بار حقوقی خاص خویش است. شفافیت در عرصه های سیاسی و اجتماعی یک کشور به معنی روشن بودن حدود و ثغور تعهدات و مسئولیت های افراد توسط قانون گذار است ، در غیر این صورت مجریان و مدیران یک جامعه نمی توانند از افراد جامعه انتظار تبعیت از قانون را داشته باشند.

طرح مساله

حال باید بپرسیم که بهترین راه نظارت بر کار مسئولین از کجاست و بهترین فردی که می تواند به مسئولین نظارت داشته باشند کیست ؟

پاسخ این سوال بسیار ساده است

نظارت مردم بر مسئولین :  مردم خود بهترین ناظر برای کار مسئولین هستند و هیچ منبعی برای نظارت بهتر از استناد به نظر خود مردم نیست

نظارت در مرحله آخر ، نظارت بر خبر

بهترین جا برای نظارت در زمان نتیجه کار مسئولین است که می توان اخبار را بهترین خروجی برای کار مسئولین دانست زیرا هر خبری ، اتفاقی ، مشکلی ، دستاوردی در نتیجه کار یک نهاد یا مسئول است .

تعیین مسئول

سامانه هوشمند تابناک ، به خواننده خبر این امکان را می دهد که بتواند مسئولی برای خبر خوانده شده در نظر بگیرد ، این سامانه از روی شرح وظایفی که برای مسئولین نظام در نظر گرفته شده ، به صورت هوشمند از روی خبر ارائه شده ، و شرح وظایف مسئولین ، آنهایی که ممکن است در خبر سهیم باشند را به کاربر ارائه می دهد .

کاربر نیز می تواند اگر مسئول مورد نظرش در لیست ارائه وجود نداشت ، سمت مسئول را جستجو کرده و آن را به لیست ارائه شده هوشمند اضافه کند .

• اهداف ثانویه
  • بالا بردن رنک جهانی سایت تابناک
  • بالا بردن مخاطبان

با معرفی برند سامانه هوشمند خبری تابناک ( تنها ) و اختصاص یک دامنه به آن ، با ارجاع دادن این دامنه به یک زیردامنه تابناک ، تمامی ارجاعاتی که از برنامه می شود یک بازدید از دامنه تابناک به حساب می آید که باعث بالا رفتن رنک جهانی سایت تابناک می شود .

• سامانه هوشمند تابناک
  • رصد اخبار
    1. خبرگزاری ها

در دنیای امروز دسترسی به اخبار هر خبرگزاری ای با کمترین امکانات اینترنت و یا فیلترینگ قابل دسترسی است لذا بجای اینکه با نمایش ندادن اخبار ضد و نقیض ، کنجکاوی کاربر را برای دیدن اخبار فیلتر شده برانگیزانیم ، زیرا پس از اینکه آنها را به راحتی پیدا می کند تاثیر آن اخبار ثانویه دیده شده چندین برابر اخبار درست اولیه نمایش داده شده است ، و کاربر فکر می کند که اخبار اصلی همان اخبار هاییست که از وی پوشانده شده است

لذا می توان با نمایش در کنار هم این اخبار قوه تحلیل خبری مخاطب را بالا برد و قضاوت را به عهده خود او گذاشت در این شرایط احتمال حقیقت یابی مخاطب بسیار بیشتر از زمانی است که اخبار مخالف را ندیده باشد .

سامانه با مانیتور کردن ۴۰۰ خبرگزاری داخلی و ۳۰ خبرگزاری خارجی به صورت لحظه ای آخرین اخبار داخلی و خارجی را در دسترس کاربران قرار خواهد داد.

منبع اولیه همان برنامه سامانه هوشمند خبری تابناک است که شامل اخبار تمام خبر گزاری ها می شود در کنار هر خبر آیکن منبع آن آورده شده است .

1. نحوه نمایش

نحوه نمایش این اخبار به دو صورت لیستی و دیوار اخبار است که در یکی اخبار زیر هم به صورت ساده قراردارند و در دیگری اخبار به صورت یک دیوار از عکس های خبری با عناوین ارائه شده اند . این دو صورت از نمایش استاندارد و رابط کاربری عامه پسندیست که در اکثر برنامه های ارائه محتوا استفاده می شوند

• نحوه چینش

اخبار چیده شده در صفحه اصلی بر اساس

1. حذف اخبار مشابه و نمایش خبر از خبرگزاری با بالا ترین رتبه
2. آخرین اخبار ارائه شده از خبرگزاری ها
3. بالاترین بازدید خبر
4. بالاترین تعاملات انجام شده ( داغ شدن خبر )

چیده می شود

لازم به ذکر است که مدیریت می تواند این چینش اخبار و نمایش هر خبر را بر اساس سیاست های خبرگزاری مدیریت نماید و حتی با چینش این اخبار جهت دهی خاصی در ارائه محتوا انجام دهد .

1. تعیین منبع اصلی

کاربر با تپ بر روی لوگوی سامانه هوشمند خبری تابناک ، یک پنجره از لیست تمام خبرگزاری های مانیتور شده بر اساس اولویت خبر گزاری ، داخلی و خارجی ، مشاهده می کند و می تواند منبع اصلی برنامه خود را از لوگوی خبرگزاری تابناک به آن خبرگزاری تغییر دهد . دادن این امکان به کاربر به او حس آزادی در انتخاب خبر گزاری را القا می کند و باعث می شود که او به احساس جهت داده شدن از طرف برنامه را نداشته باشد و بداند که می تواند تمامی اخبار موجود را ببیند و مقایسه خودش را داشته باشد .

ولی این موضوع باعث نمی شود که اخبار دیگر خبر گزاری ها را نبیند ، در مشاهده هر خبر ، تمامی خبرگزاری های خارجی و داخلی دیگر را که همان خبر را مشاهده کرده اند ، می بیند .

1. تعیین محل آب وهوا و اوقات شرعی

تعیین محل کاربر که همراه با آب و هوا و اوقات شرعی می باشد ، باعث می شود که اخباری که احیانا مربوط به آن محل هستند در اولویت بالاترین نسبت به بقیه قرار بگیرند ، اخبار استان مربوطه و یا منطقه جغرافیایی مربوطه اولیت بیشتری پیدا می کنند .

1. زمان و آرشیو

تاریخ اولیه برنامه همان تاریخ روز و نمایش اخبار مربوط به همان روز است ، اگر کاربر بر روی تاریخ فعلی تپ کند می تواند تاریخ دیگری را  برای نمایش اخبار انتخاب نماید .

این کار با تقویم های مختلف نیز قابل انجام است بدین معنی که با تغییر تقویم می تواند میلادی و یاقمری نیز اخبار را جستجو نماید .

1. خواندن سرتیتر اخبار روز

با داشتن سامانه تبدیل متن به صوت می توان سر تیتر اصلی اخبار صفحه اصلی انتخاب شده را به صورت صوتی برای کاربر خواند که این موضوع برای افرادی که از برنامه در ماشین و یا محل کار استفاده می کنند بسیار جالب خواهد بود که با فشردن یک کلیک مانند اخبار تلویزیو ن می توانند سرتیتر اخبار آن روز را کامل بشنوند .

1. موضوعات

موضوعات خبری باید اجماعی بین تمامی موضوعات خبرگزاری ها باشد ، بدین معنی که بتوان با یک مپ موضوعی از تمامی موضوعات ( مثلا ۱۰۰ موضوع ) هر موضوع در هر خبرگزاری را روی یکی از این موضوعات اجماع شده تصویر کرد

حال خبر هر خبرگزاری را سامانه می تواند تشخیص دهد که در کدام یکی از این موضوعات اجماع شده جای می گیرند

موضوعات پیشنهادی همان موضوعات فعلی سایت تابناک هستند که در بیشتر سایت های خبرگزاری به عنوان یک مرجع به کار رفته اند

• استان ها
• فرهنگی هنری
• ورزشی
• اجتماعی
• مجلس
• اقتصادی
• تحولات منطقه

تعیین این موضوعات نیز احتیاج به یک جلسه کارشناسی دارد.

1. خبر فوری

سامانه می تواند تنها یک خبر را در هر زمان دلخواه بر روی صفحه اصلی به صورت خبر فوری نمایش دهد این قسمت در هر زمانی از طرف مدیریت قابل برنامه ریزی است.

• نمایش خبر
  1. خلاصه سازی

در اکثر مواقع کاربر فرصت و یا حوصله کافی برای خواندن کل خبر ندارد لذا سامانه می تواند خبر را به صورت هوشمند خلاصه کرده و در صورتی که کاربر بخواهد تمام خبر را بخواند این امکان را برای خواندن بیشتر با گزینه مشروح خبر  به او می دهد .

مطمئنا نمی توان به صورت دستی از طرف مدیریت برنامه تمامی اخبار را خلاصه کردن لذا سامانه به صورت هوشمند می تواند اخبار را خلاصه کند .

1. مقایسه ارائه های مختلف از خبر

در راستای ارائه قوه تحلیل خبری به مخاطب خبری که در حال نمایش است در تمام خبرگزاری هایی که همان خبر را باتیتر ها و یا محتوای مختلف نیز بارگزاری کرده اند نیز نمایش داده می شود .

بدین صورت مخاطب می تواند تفاوت ارائه تیتر ها و یا مغرضانه بودن آن خبرگزاری ها را تشخیص دهد

• ارائه نظر

وقتی مخاطب با دیدن نحوه بیان خبر خاصی از خبرگزاری های مختلف مواجه می شود می تواند بین آنها تمیز دهد و نظرات مخالف و یا موافق خود را اعلام کند

این نظر دهی می تواند به صورت متنی ، صوتی و یا ارسال محتوای عکس و فایل باشد .

1. مخالف

با کشیدن آیکن نظر به قسمت تیک سبز یعنی مخاطب می خواهد خبر موافق خود را اعلام کند . این نظر در صفحه نمایش نظرات به رنگ سبز وارد می شود .

2. موافق

با کشیدن آیکن نظر به قسمت ضربدر قرمز یعنی مخاطب می خواهد خبر مخالف خود را اعلام کند . این نظر در صفحه نمایش نظرات به رنگ قرمز وارد می شود

1. تعیین مسئول خبر

در راستای ایجاد شفافیت هر مخاطب می تواند برای هر خبر ( یا به عبارتی مجموعه مدل های مختلف ارائه آن خبر از خبرگزاری های مختلف  ) مسئولی را تعیین کند ، در صورتی که مسئول انتخاب شده در بین تمامی مسئول های انتخاب شده در سه نفر اول آن باشد ، خبر به صفحه مسئول جهت پاسخ دهی و پیگیری اضافه خواهد شد

1. چوب خط

بر اساس مثلی ایرانی کلمه چوب خط برای حجم اخبار پاسخ داده نشده از طرف هر مسئول تعریف گشت بدین معنی که مسئولین هر چقدر که به اخبار ارجاع داده شده به آنها پاسخ ندهند ، به همان لغت همیشگی چوب خطشان پر ، و هر چقدر که پاسخ دهی بهتری داشته باشند چوب خط آنها کم می شود .

این مفهوم در قسمت خروجی نهاد های برنامه بسیار نقش کلیدی تری خواهد داشت .

• پاسخ مسئول

هنگامی که مسئول خبر مربوطه ، نسبت به خبر پاسخ ، توجیه و یا پیگیری و وعده ای ارائه می دهد برای تمامی افرادی که در آن خبر پیگیری از نوع نشان کردن ، تعامل و یا تعیین مسئول انجام داده اند ، یک هشدار داده می شود که به صفحه نمایش همان خبر  رفته و می تواند پاسخ های زیر را به جواب ارائه شده از طرف مسئول بدهد

1. مردود

در صورتی که کاربر اصلا توجیه و یا توضیح مسئول را نپذیرد آن را مردود اعلام می کند

2. قبول

در صورتی که کاربر از توضیح مسئول قانع گردد آن را قبول اعلام می کند

3. پیگیری

در صورتی که مسئول برای خبر وعده و یا پیگیری ای را مشخص کرده باشد کاربر میتواند آن جواب را پیگیری نماید

این پیگیری می تواند از هفته ماه تا سال به طول بیانجامد و در هنگام رسیدن وعده آن مسئول باز باید پاسخ گو باشد ، مدت این وعده از معدل زمان ارائه شده جهت پیگیری بدست می آید ، درهنگام رسیدن زمان پیگیری باز خبر به صفحه مسئول جهت پاسخگویی ارجاع داده می شود .

1. به اشتراک گذاری خبر

کاربر می تواند هر خبر ( یا به عبارتی مجموعه مدل های مختلف ارائه آن خبر از خبرگزاری های مختلف  ) را در صفحهات اجتماعی مختلف ارائه شده به اشتراک بگذارد و یا آن را ایمیل کند .

این فرمت به صورت یک عکس و تیتر از خبر مربوطه و خلاصه خبر و لینک به سایت سامانه که صورت های دیگر ارائه این خبر را دارد ، تشکیل می شود .

• API

یک api  هم برای ارسال عکس از شبکه های اجتماعی به برنامه نوشته شود که کاربر در صورت مشاهده عکسی در شبکه اجتماعی برای حقیقت یابی آن فقط آنرا share کرده و برنامه تن ها را انتخاب کند ، سپس عکس در این قسمت پردازش و حقیقت یابی شود .

• دوربین حقیقت یاب

می دانیم بسیاری از جریان سازی ها در سوریه و عراق با ارائه عکس های دستکاری شده ای بوده است که حقیقت نداشته اند ولی مردم با نداشتن سواد رسانه ای آن را باور کرده اند درجهت یافتن حقیقت اخبار با استفاده از سرویس های خود گوگل و یافتن عکس های مشابه در خبرگزاری های تایید شده می توان به حقیقت خبر دستیافت ، بدین صورت که مشابه آن عکس را در ۴۰۰ خبرگزاری جستجو کرده و نتایج آن را به صورت حقیقت خبر ارائه می کنیم

این مساله در مورد شبکه های اجتماعی بسیار فراگیر است و بسیاری از مردم با تماشای این عکس ها به راحتی بازی روانی قرار می گیرند و این ممکن است موجب یک موج اجتماعی حتی با یک عکس شود همان طور که در عراق و سوریه اتفاق افتاد . کسی به ما چک سفید امضا بابت حفظ انقلاب نداده است .

عکسی که در سوریه جنجال به پا کرد میتوانست حقیقت یابی شود.